“23 Mayıs 2025 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen Uluslararası Aile Forumu’nda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, aile kavramının “erkek ve kadın” birlikteliğinden oluştuğunu vurgulayarak LGBT bireylerini “faşizan bir zorbalık” ve “bela” olarak nitelendirdi.”

Bu konuşmayı takiben, futbol tarihine adını yazdırmış, yeni nesil futbolcuların pek tanımadığı, ancak büyüklerinden duyduğu eşcinsel futbolcu Justin Soni Fashanu’nun acıklı yaşam öyküsünü sizlere sunmak istiyoruz.

Justin, 19 Şubat 1961 tarihinde Doğu Londra’nın yoksul Hackney bölgesinde, avukat bir baba ve eşinin yolculuğu sonunda kimsesizler yurduna yerleşmek zorunda kalan bir çocuk olarak dünyaya geldi. Ailesi ayrılınca, küçük kardeşi ile birlikte Barnardo’s Home adı verilen bir çocuk yurduna gönderildi. Barnardo’s Home Vakfı, 1866 yılında İrlandalı bir doktor olan Thomas John Barnardo tarafından, muhtaç çocuklara destek olmak amacıyla kurulmuştur.

Altı yaşına kadar buradaki yaşamından sonra, Alf ve Betty Jackson isimli bir ailenin yanına evlat edinildi. Norfolk’a yerleşen iki kardeş, burada hayatlarına yeni bir başlangıç yaparken, Justin boks sporu ile ilgilenmeye başladı. İri yapısı sayesinde hızla dikkat çekti. Ancak 1978 yılında, futbol oynamaya karar vererek Norwich City’nin genç takımına transfer oldu ve kısa sürede profesyonel ligde boy gösterdi.

13 Ocak 1979’da West Bromwich Albion’a karşı oynadığı ilk maçıyla adını duyurdu. 1980’de Liverpool’a attığı muhteşem gol, BBC’nin sezonun golü ödülünü kazandı. 1981 yılında, Brian Clough’un teknik direktörlüğündeki Nottingham Forest’a 1 milyon sterlinlik sözleşme ile transfer oldu. Gerçekten de, tarihteki ilk siyah futbolcu olarak bu önemli imzayı atan Fashanu, futbol dünyasına damgasını vuruyordu.

Fakat beklenildiği gibi gitmedi. Sert ve disiplinli yöneticisi Clough ile uyumsuzluk yaşadı. Clough, Justin’in gece hayatına düşkünlüğünü ve eşcinsel kulüplerde takıldığı bilgisini aldığında, antrenmanlardan men etti. Clough’un kitabında bu gerilimi şöyle ifade etti:

“Bir gün soyunma odasında ona sordum: ‘Somun ekmek istersen nereye gidersin?’”

“’Fırına’ dedi.”

“Peki, pirzola çekerse nereye gidersin?” diye sorduğumda, ‘Kasaba’ dedi. Veee, ‘Neden o eşcinsel kulüplerine gidiyorsun?’ dediğimde sustu.”

İlişkisindeki sürekli çatışmanın ardından, Justin 1982’de Southampton’a kiralandı. Nottingham Forest’te 32 maça çıkmış, yalnızca 3 gol atmıştı. Ancak Southampton’da oynadığı kısa süre içinde 3 golle kendini yeniden gösterdi. Takımın teknik direktörü Lawrie McMenemy, onun takımda kalmasını istemesine rağmen kulüpler arası anlaşmazlık ve bonservis bedeli bu transferin önünü tıkadı. Ardından, Notts County’e 150 bin sterlin karşılığında transfer oldu ve burada 64 maçta 20 gol kaydetti. Bir süre sonra Brighton&Hove Albion’a geçti, ancak dizindeki sakatlık nedeniyle yaşadığı zorluklar kariyerini etkiledi. Daha sonra Amerika’ya, Los Angeles Heat takımına ve ardından Kanada’ya geçiş yaptı. İngiltere’ye döndüğünde, Manchester City için denemelere girdi. Ancak sadece iki maçta görev aldıktan sonra West Ham United’a geçti.

1990 yılının sonbaharında bir bulvar gazetesine verdiği röportajda, ‘eşcinsel’ olduğunu açıkça ifade etti. Bu itiraf belki de en büyük hatasıydı. 22 Ekim 1990’da The Sun gazetesi manşetlerinde, “1 Milyon sterlinlik futbol yıldızından – Ben Eşcinselim!” başlığı ile yer aldı. İlgili haberler, uzun bir süre gündemden düşmedi. Futbol dünyasında yankılar uyandırdı, eski ve yeni oyuncular, eşcinsel futbolcunun futbol sahalarında yeri olmadığı ve genç sporculara kötü örnek teşkil edeceğini savundular. Kısa süre içinde, Fashanu, taraftarların hedefi haline gelirken, ünlü futbolcu olan kardeşi de ona karşı çıktı. Bir hafta sonra, The Sun, ünlü futbolcunun, eşcinsel kardeşini hayatından çıkardığını manşetlerinde duyurdu.

Yaşadığı zorluklar onu birçok kulüple anlaşma yapmaktan uzaklaştırdı. Bir süre İskoçya’da forma giydikten sonra, 1995-96 sezonlarında Avustralya’nın Adelaide City ve Yeni Zelandalı Miramar Rangers’da mücadele etti. 1998 Mart ayında, Maryland’da 17 yaşındaki bir genç, ona karşı cinsel taciz iddiasında bulundu ve hakkında tutuklama kararı çıktıktan sonra, Justin İngiltere’ye geri döndü.

2 Mayıs 1998 sabahında, Doğu Londra’nın yüksek göçmen nüfusuyla bilinen Shoreditch semtindeki terk edilmiş bir garajda, intihar etmiş olarak bulundu. Arkasında bıraktığı notta, kararının nedenlerini anlattı:

“Suçlamalarla boğuşuyorum. Ailemi ve dostlarımı daha fazla utandırmak istemiyorum. Umarım ki, çok sevdiğim İsa Mesih beni kabul eder ve huzur bulurum…”

Futbolcunun intiharından sonra başlatılan soruşturmanın sonunda, 9 Eylül 1998’de Amerikan polisi, dava için yeterli delil bulmadığını açıkladı. Justin Fashanu’nun ölümü resmi kayıtlara intihar olarak geçti. Küçük yaşlarda sıkıntılarla yoğrulmuş, kimsesiz çocuk yurduyla tanışarak hayata tutunmaya çalışan Justin Soni Fashanu, 1 milyon sterlinlik sözleşme imzalayan ilk siyahi futbolcu olarak tarihe geçti. İlgili araştırmalara göre, cinsel tercihlerini açıklayan futbolcuların sayısı, onun ardından geçen 25 yılda oldukça azalmıştır; birçok futbolcu, olumsuz tepkilerden çekindikleri için bu konuda sessiz kalmayı tercih etmektedir.”